Bài viết hướng dẫn kỹ thuật cho các thú y viên khi thực hiện tiêm phòng tại các cơ sở chăn nuôi gia cầm.

      Mua dụng cụ thú y ở các cửa hàng bán thuốc thú y, bao gồm: Xi lanh bằng sắt có ốc định lượng (Trung Quốc sản xuất) dung tích 10ml, panh bằng kim loại, hộp kim tiêm gia súc, gia cầm, các loại kích cỡ số: 7, 9. Loại kim tiêm ngắn, tiêm dưới da 1cm, kim tiêm dài, để tiêm bắp 2cm. Mỗi loại, mỗi cỡ 2-3 chiếc đề phòng tắc, gẫy kim tiêm khi thao tác. 

Khử trùng dụng cụ: Mở hết các bộ phận của xi lanh và lấy một số kim tiêm, panh cho vào nồi nhôm chuyên đun nước sôi (không đun nấu mỡ, muối), cho nước nguội luộc sôi dụng cụ trong 4-5 phút, để nguội.
 

Thao tác lắp xilanh: Lắp xilanh sắt sao cho kín hơi, hút không chảy nước thuốc. Cách thử độ kín hơi như sau, xoáy ốc định vị lên khoảng 0,5-1cm, lấy ngón tay trỏ bịt chặt đầu lắp kim tiêm, tay kia kéo cần pít tông lên 2-4cm, thả tự do tức thì, nếu kín hơi pít tông tự đẩy lại vị trí ban đầu. Chưa kín hơi dùng ốc điều chỉnh pít tông để khắc phục. 
 

Hút thuốc thú y vào xilanh: Hoà thuốc bột, thuốc đông khô vào nước cất hay nước sinh lý theo yêu cầu kỹ thuật của từng loại, lắc kỹ cho tan đều, thành dung dịch đồng nhất. Giơ lọ thuốc lên cao, dùng kim số 12 loại dài lắp chặt vào xilanh xuyên qua nắp cao su của ống thuốc hút thuốc đầy khoảng 60-70% dung tích xilanh. Để xilanh ở tư thế thẳng đứng rút khỏi ống thuốc, thay kim tiêm hợp lý, dùng tay đẩy nhẹ pít tông, sao cho dung dịch thuốc trong xilanh phun một vài giọt đuổi hết không khí trong xilanh ra ngoài là được vì nếu trong xilanh còn không khí, khi tiêm hay bị áp xe. Dùng loại kim có kích cỡ số 7 và 9 loại ngắn để tiêm cho gia cầm. 
 

Tiêm dưới da: Xoáy ốc định lượng theo yêu cầy kỹ thuật của từng loại thuốc, để cố định lượng thuốc tiêm. Nếu gia cầm nhỏ, lấy hai ngón tay cái và trỏ nhúm da cổ con vật, dùng kim tiêm chọc theo chiều từ đầu xuống thân vào nơi da nằm giữa hai ngón tay, đẩy pít tông kịch cỡ là được. Gia cầm lớn: Có thể tiêm vị trí dưới da cổ, bụng hay màng da mỏng ở cánh con vật, chỉ cần cố định chặt con vật, sao cho chúng không giẫy dụa khi tiêm là được. 
 

Tiêm bắp: Vị trí tiêm ở bắp thịt, nơi nhiều thịt dưới diều 1-3 cm tuỳ con vật lớn hay nhỏ hoặc phần nhiều thịt bắp đùi gần bụng. Sau khi rút kim tiêm cần dùng ngón tay ấn mạnh vị trí xiên kim tiêm trong 3-5 giây để thuốc không theo kim chảy ra ngoài.
 

Trường hợp tiêm phòng đại trà bằng dụng cụ xilanh lấy thuốc tự động cần lắp ráp chắc chắn xilanh và chai thuốc tiêm phòng, điều chỉnh ốc hiệu chỉnh sao cho liều tiêm là phù hợp nhất, tiêm liên tục cho đàn gia cầm (vị trí dưới da cổ) cho đến khi hết thuốc (chỉ tiêm phòng cho gia cầm khỏe).