BỆNH DỊCH TẢ VỊT
(Duck Virus Enteritis hoặc Duck plague)
Bệnh Dịch tả vịt là một bệnh truyền nhiễm cấp tính do virút gây ra ở vịt, ngỗng và thiên nga với đặc điểm xuất huyết, tổn thương thành mạch và các cơ quan lympho, thoái hoá nhu mô.
A. Xuất huyết vành tim; B. Niêm mạc thực quản phủ dịch rỉ viêm (viêm màng giả);
C. Niêm mạc túi fabricius xuất huyết nhuốm máu, phủ dịch rỉ viêm;
D. Gan sưng màu đồng, bề mặt có điểm hoại tử màu trắng; E. Màng thanh dịch ruột non sung huyết, xuất huyết, hoại tử.
CĂN NGUYÊN
Virút gây bệnh có tên herpesvirus, thuộc họ phụ Alpha-herpesvirinae. Virút dạng hình cầu, capsid có kích thước khoảng 91-93 nm, bao bên ngoài capsid là một lớp vỏ có đường kính 126-129 nm, nhân chứa ADN. Virút không gây ngưng kết hồng cầu.
LOÀI MẮC BỆNH
Nhiều giống vịt mắc bệnh này bao gồm vịt Bắc Kinh, vịt chạy đồng, vịt Khaki campbell. Ngoài ra bệnh còn thấy xuất hiện trên ngỗng, mòng két, vịt giời ...
ĐƯỜNG TRUYỀN LÂY
Bệnh có thể lây lan do tiếp xúc trực tiếp giữa vật mắc bệnh và vật mẫn cảm hoặc gián tiếp thông qua tiếp xúc với môi trường mang mầm bệnh.
TRIỆU CHỨNG
- Thời gian ủ bệnh khoảng 3-7 ngày.
- Tỷ lệ tử vong: 5-100%
- Ở vịt trưởng thành, chết đột ngột, xác béo, con đực gai giao cấu lòi ra ngoài.
- Ở vịt con 2-7 tuần tuổi, xác gầy, mỏ xanh, chảy nước mắt, mũi chảy dịch lẫn máu.
- Chảy nước mũi, viêm màng kết.
- Vật có biểu hiện sợ ánh sáng, mắt nhắm hờ.
- Ỉa chảy ra nước.
- Mất khả năng điều hoà vận động, ngoẹo cổ, run rẩy; nằm ngục, duỗi cánh.
- Giảm đẻ ở vịt đang cho trứng.
BỆNH TÍCH
- Xuất hiện các điểm xuất huyết trên ngoại tâm mạc đặc biệt là vành tim, đôi khi quan sát thấy xuất huyết nội tâm mạc.
- Thực quản viêm, bề mặt niêm mạc phủ màng màu vàng nhạt.
- Niêm mạc ruột non, dạ dày cơ xuất huyết. Lòng ruột non phủ màng mỏng màu vàng nhạt. Manh tràng có các nốt loét.
- Tuyến ức teo, xuất huyết điểm tràn lan. Bề mặt niêm mạc túi fabricius chuyển sang màu đỏ thẫm, lắng đọng dịch rỉ viêm màu trắng.
- Bề mặt gan xuất hiện các điểm xuất và điểm hoại tử màu trắng có màu vàng nhạt, ánh màu đồng.
- Phần bề mặt cơ quan nội tạng tiếp xúc thành bụng phủ lớp dịch lỏng màu vàng sáng.
ĐIỀU TRỊ
Không có thuốc điều trị. Trường hợp khẩn cấp có thể tiêm thẳng vacxin vào ổ dịch.
PHÒNG BỆNH
Tiến hành tiêu độc khử trùng khu vực chăn thả, vùng nước có vật mắc bệnh. Tiêm phòng vacxin Dịch tả vịt cho toàn đàn lúc 2 tuần tuổi. Để phòng bệnh Dịch tả một cách có hiệu quả, có thể sử dụng vacxin Dịch tả vịt do Công ty cổ phần Thuốc thú y trung ương Vetvaco sản xuất. Cách dùng như sau.
Vacxin an toàn nên tiêm được cho vịt ở mọi lứa tuổi, sau khi tiêm 7 ngày vịt miễn dịch với bệnh. Trong trường hợp dịch bùng phát có thể sử dụng vacxin Dịch tả vịt tiêm thẳng vào vịt nằm trong vùng có dịch để nhanh chóng dập dịch.
Khi tiêm cho vịt, tiến hành pha vacxin đông khô trong nước sinh lý vô trùng, nước cất hoặc dung dịch chuyên dụng theo liều ghi trên nhãn đảm bảo một liều/con tương đương 0,1 ml.